Các công ty công nghệ lớn tuyên bố về một vũ trụ thực tế ảo sắp xuất hiện – Metaverse.
“Ready Player One”_ Bộ phim khoa học viễn tưởng ra đời năm 2018, đã mang tới một góc nhìn bao quát về không gian thực tế ảo, điều mà những công ty công nghệ đang dự đoán liên quan tương lai của Internet.
Lấy cảm hứng từ cuốn tiểu thuyết do Ernest Cline chắp bút năm 2011, nhân vật chính của câu chuyện là chàng thiếu niên mồ côi, muốn chạy trốn khỏi thế giới thực ảm đạm. Bằng cách đắm mình trong không gian thế giới thực tế ảo đầy màu sắc mang tên “Oasis”, khi đó chàng trai vào vai một siêu anh hùng thông qua cặp kính VR.
Một số CEO công ty công nghệ đã đưa ra dự đoán việc con người sẽ tham gia và hòa mình vào một thế giới thực tế ảo trong tương lai không xa. Tuy nhiên, khác với tình tiết trong bộ phim trên, các CEO đã đặt tên cho thế giới ảo ấy là “Metaverse”.
Facebook đã công bố về dự án đầu tư cho Phòng thí nghiệm thực tế nhằm phát triển các dịch vụ thực tế ảo. Giám đốc điều hành Mark Zuckerberg chia sẻ vào hồi tháng 7, định hướng công ty thời điểm đó là đem thế giới ảo tiếp cận tới nhiều người dùng hơn, bằng những chiếc tai nghe giá rẻ và nhấn mạnh thêm rằng: “Facebook nên được gọi là Công ty metaverse”, theo đó, phía công ty đang xem xét để đi đến thống nhất về đề xuất đổi tên này. Zuckerberg cũng đề cập tới thước đo hiệu quả của dự án này sẽ được minh chứng thông qua số lượng hàng triệu người dùng tham gia vào quy mô nền tảng kinh tế kỹ thuật số trong Metaverse.
Khác với thực tế ảo thông thường mà chúng ta thường biết tới, Metaverse là một không gian mạng công cộng khổng lồ, với khả năng liên kết thực tế tăng cường và thực tế ảo, các hình đại diện có khả năng chuyển đổi linh hoạt.
Mặc dù “thế giới” Metaverse đang ở rất gần nhưng con đường xây dựng có diễn ra suôn sẻ và thành công hay không lại phụ thuộc phần lớn vào màn kết hợp đến từ “những gã khổng lồ công nghệ” trên thế giới.
Trên thực tế, màn ra mắt Metaverse không được định ngày cụ thể; không gian thực tế tăng cường và thực tế ảo vẫn chưa nhận được lượng thu hút mạnh mẽ từ công chúng mặc dù trước đó vào năm 2017, Zuckerberg đã cam kết sẽ thu hút được một tỷ người sử dụng tai nghe Oculus.Tuy nhiên, Facebook cũng không phải là công ty duy nhất đặt cược lớn vào Metaverse.
Vào tháng 5, Microsoft tuyên bố họ nắm trong tay vũ khí độc nhất, bao gồm trí tuệ nhân tạo và các công cụ thực tế hỗn hợp; vũ khí này giúp các công ty mới tiếp cận có thể phát triển được “Metaverse apps today”. Được biết, một vài công ty Game, bao gồm cả Epic Game_ Chủ sở hữu Fortnite, đã phát hành phần mềm mô phỏng và dịch vụ VR cho Metaverse.
Metaverse là gì?
Thuật ngữ này được đặt ra bởi nhà văn Neal Stephenson trong cuốn tiểu thuyết “Snow Crash” năm 1992. Trong đó, Metaverse là tên gọi của một môi trường kỹ thuật số nhập vai, nơi mọi người có thể tham gia tương tác với nhau. Yếu tố “meta” mang ý nghĩa vượt ra ngoài và “verse” liên quan tới vũ trụ. Các công ty công nghệ sử dụng từ này để gọi tên không gian Internet trong tương lai, sự phụ thuộc vào kính VR có thể không bắt buộc.
Hãy liên tưởng không gian trong tương lai của Internet là nơi mà bạn có thể ở trong nó chứ không nhìn vào đơn thuần. Nơi này sẽ không bị giới hạn bởi các thiết bị, người dùng được phép di chuyển bên trong không gian mạng như cách mà con người điều khiển thế giới vật lý.
Nhưng để phát triển một vũ trụ ảo như mong đợi thì nhu cầu sử dụng tai nghe VR phải tăng mạnh mẽ. Trái với sự cồng kềnh của HTC Vive Pro 2, Tai nghe không dây như Oculus Quest 2 của Facebook là một màn ra mắt ấn tượng với chất lượng hình ảnh tuyệt vời mà nó đem lại. Oculus Quest 2 có giá rất phải chăng chỉ 299 USD, trong khi giá khởi điểm của chiếc HTC Vive Pro 2 đã ở mức 799USD (chưa bao gồm bộ điều khiển).
Cách thức hoạt động của Metaverse
Trên lý thuyết, bạn sẽ đăng nhập vào Metaverse tương tự như cách bạn sử dụng Internet. Thay vì sử dụng màn hình, bạn sử dụng head-mounted (HMD)_ màn hình hiển thị gắn trên thiết bị, để xem nội dung và theo dõi các chuyển động, ví dụ như dây đeo cổ tay của Facebook để lấy đồ vật.
Mặc dù, Metaverse là vũ trụ thực tế ảo không thuộc quyền sở hữu của riêng ai nhưng các công ty đều có thể chia nhau “miếng bánh” trong không gian này, giống như việc các ông lớn công nghệ đều thống trị mảng nội dung trực tuyến riêng trên Internet.
Người sáng lập của công ty công nghệ Blank XR, Denise White, khẳng định về sự góp mặt của người dùng quyền lực:
Một khi bạn đeo kính AR và đắm mình trong hình ảnh ba chiều đi vòng quanh thế giới, đó là không gian Metaverse.
Giám đốc điều hành Topia lại đưa ra một giả thuyết cho rằng Metaverse nhận các tín hiệu từ các trình duyệt trên web, tương tự việc chuyển đổi giữa các trang web trên điện thoại thông minh, hình đại diện của bạn có thể thay đổi để phù hợp với định dạng tương thích.
Liebeskind lại cho rằng: “Metaverse phải là một tập hợp các công nghệ, phụ trợ và giao diện chuyện nghiệp”.
Những người chơi quyền lực là ai?
Câu trả lời là Một số công ty công nghệ lớn đang theo đuổi Metaverse.
Facebook đã mua lại Oculus vào năm 2014 khi nhìn thấy tương lai sáng của xu hướng công nghệ này.
Trong một tuyên bố vào thời điểm đó, Zuckerberg thông báo việc trang mạng xã hội này đã sẵn sàng cho “nền tảng của tương lai”. Gần đây, Facebook đã tung ra một nhóm sản phẩm mới để xây dựng không gian xã hội 3-D mới, kêu gọi một “mô liên kết” làm cầu nối giữa các dịch vụ. Tháng 5 vừa qua, giám đốc điều hành Microsoft, Satya Nadella cho biết về kế hoạch xây dựng “công ty Metaverse”.
Trước đó một tháng, Epic Games thông báo đã huy động được 1 tỷ USD cho các kế hoạch liên quan tới Metaverse. Gã khổng lồ điện toán Nvidia và nền tảng Roblox cũng đang tham gia vào lĩnh vực này. Năm ngoái, Spatial đã phát hành ứng dụng AR miễn phí, cho phép hình đại diện người dùng xuất hiện trong môi trường thế giới thực. Trong khi đó, Snapchat đã đi theo định hướng này trong thời gian dài, giới thiệu các hình đại diện và bộ lọc tùy chỉnh với thế giới bằng nội dung kỹ thuật số. Tham vọng với AR cũng được Apple và Microsolf ấp ủ từ lâu.
Magic Leap là một trong những công ty đầu tiên để ý tới môi trường không gian khi phát hành ứng dụng thực tế tăng cường vào năm 2011. Tuy nhiên, cơ hội cho công ty khởi nghiệp vẫn còn nhiều khi thế giới kỹ thuật số ngày càng đòi hỏi cao về số lượng nội dung, công cụ và địa điểm nhằm thu hút người dùng.
Thực hư về sự xuất hiện của Metaverse
Vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng cho câu hỏi này. Trong khi những tiến bộ công nghệ đã tạo ra phiên bản tai nghe VR nhẹ hơn, giá cả phải chăng hơn, các thiết bị chủ yếu được sử dụng bởi nhóm đối tượng người dùng game thủ hoặc quan tâm. Theo số liệu Hiệp hội Phần mềm giải trí, chỉ 29% trong số 169 triệu game thủ tại Hoa Kỳ sở hữu VR.
Benedict Evans, một nhà phân tích công nghệ và là đối tác cũ của công ty đầu tư mạo hiểm Andreessen Horowitz cho biết: “Hiện tại, khái niệm VR gần như bị đóng khung là tiện ích trong bảng điều khiển trò chơi và không điều gì có thể khẳng định VR có thể thoát ra khỏi điều đó dễ dàng”. Ông cũng chia sẻ về quan điểm của mình về sức hút lớn của ngành kinh doanh trò chơi nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc tất cả mọi người trên thế giới đều hứng thú với nó.
Vậy tại sao các công ty trên thế giới lại đầu tư và đặt nhiều vọng như vậy?
Tùy vào đối tượng bạn hỏi để có được câu trả lời.
Các công ty VR khẳng định sự thành công của công nghệ thú vị này chỉ là thời gian. Khi người dùng trở nên ám ảnh với những điều xảy ra trên mạng xã hội, họ sẽ muốn tìm ra một nơi nào đó mới mẻ và dễ dàng tương tác hơn. Metaverse sẽ đem lại trải nghiệm tuyệt vời với các bộ lọc ảnh và công cụ chỉnh sửa video thông qua kỹ thuật số; hơn nữa không gian cho phép người dùng thể hiện cả tình trạng tài chính của mình thông qua hình ảnh đại diện.
Nhiều năm qua, Facebook luôn đề cao sứ mệnh kết nối mọi người trực tuyến, cho đù đó là thực tế ảo, ứng dụng mạng xã hội hay thông qua kinh doanh thương mại. Zuckerberg từng nhắc tới Metaverse như một phần trong kế hoạch phát triển của công ty, điều này tạo cơ hội cho người dùng di chuyển giữa không gian thực tế ảo, thực tế tăng cường, máy tính cá nhân và điện thoại thông minh.
Cụ thể, thiết bị VR được sử dụng rộng rãi sẽ cho phép Facebook kiểm soát, giúp các công ty truyền thông xã hội không bị cản trở bởi quy định về quyền riêng tư và chi phí dành cho cửa hàng trên ứng dụng của Apple và Google.
Giám đốc sản phẩm của Dreamcam, Nikita Anufriev từng khẳng định: “VR sẽ cho phép họ làm tất cả những điều họ không thể làm trong Apple hoặc Google Play Store”.
Facebook, cũng như các công ty khác đầu tư vào VR sẽ có một nguồn doanh thu mới cho riêng mình. Tổng giám đốc Qreal, một công ty tạo ra mô hình 3-D cho VR, Mike Cadoux nói rằng: “Nếu bạn có thể tạo ra một cặp kính AR hoặc một cắp kính đa năng thì bạn đang sở hữu nền tảng mà mọi công ty trên thế giới sẽ muốn sở hữu bằng mọi giá”.
Tóm lại, các công ty đầu tư vào Metaverse vì họ không muốn tụt hậu trong bối cảnh những đối thủ khác của họ đang nhen nhóm khả năng phát triển nó.
Người sáng lập Nowhere, Jon Morris nêu quan điểm rõ ràng: “ Tất cả chúng ta đều muốn sống trong cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, với một cuộc đời vui vẻ như những trò chơi, nhưng vẫn chưa có công cụ nào làm được điều đó trên Internet”.
Source: Dalvin Brown